Alessandro Volta – Cha đẻ của pin điện Volta

Chắc hẳn chúng ta không còn xa lạ gì với đơn vị hiệu điện thế là Vôn (kí hiệu là V) phải không? Có thể bạn chưa biết, đó là tên của nhà phát minh ra pin điện, Alessandro Volta. Hãy cùng tìm hiểu về cuộc đời và những đóng góp của nhà vật lý nổi tiếng này trong bài viết sau nhé!

Alessandro Volta là ai?

Alessandro Volta sinh ngày 18 tháng 2 năm 1745 tại thành phố Como, Ý trong một gia đình quý tộc giàu có.

Anh sớm bộc lộ niềm đam mê khoa học tự nhiên ngay từ nhỏ. Anh ấy theo học một trường Dòng Tên ở quê hương của mình.

Trong khi các giáo viên của anh ấy cố gắng thuyết phục anh ấy trở thành một linh mục và gia đình anh ấy muốn anh ấy học Luật, Alessandro Volta, 14 tuổi, đã biết rằng anh ấy đam mê vật lý và bị mê hoặc bởi điện.

Anh không tiếp tục theo đuổi con đường đại học mà tự nghiên cứu tại phòng thí nghiệm của một người quen. Đến năm 18 tuổi, ông đã trao đổi học thuật qua đường bưu điện với nhiều nhà khoa học nổi tiếng trong lĩnh vực điện khắp châu Âu như: Abbott Nollet (Pháp) và Giambattista Beccaria (Ý).

Năm 24 tuổi, ông viết cuốn sách “Về lực hấp dẫn của tia lửa điện”, giải thích một số hiện tượng tĩnh điện và thu hút sự chú ý của các nhà khoa học.

Năm 29 tuổi, Alessandro Volta trở thành giảng viên Vật lý tại Học viện Khoa học Hoàng gia ở thành phố Cosmo. Nhiều năm sau, ông phát minh ra Electrophorus – thiết bị tạo ra dòng điện dựa trên ma sát giữa đĩa và tấm kim loại.

Năm 1779, Alessandro Volta trở thành giáo sư vật lý tại Đại học Pavia và đảm nhận chức vụ Hiệu trưởng của trường vào năm 1795.

Có thể nói với những thành tích trên, ông đã trở thành một nhà bác học nổi tiếng đương thời. Nhưng đóng góp lớn nhất của ông cho khoa học là pin Volta, được phát minh trong một cuộc tranh luận với Luigi Galvani.

Sự ra đời của pin Volta như thế nào?

Năm 1780, nhà giải phẫu học người Ý Luigi Galvani đã thí nghiệm với những chiếc chân ếch bị cắt cụt nhưng vẫn còn dính với tủy sống. Sau khi treo chân ếch lên móc sắt hoặc đồng, anh nhận thấy chân ếch co giật khi chạm vào một thanh kim loại khác. Kết quả tương tự cũng thu được khi treo chân ếch lên hàng rào kim loại trong cơn giông bão.

Từ những quan sát này, ông tin rằng mình đã phát hiện ra một dạng điện mới được tạo ra từ cơ bắp của ếch và được gọi là “điện sinh học”. Kết quả nghiên cứu của ông cũng được đông đảo các nhà khoa học đương thời đón nhận.

Tuy nhiên, Alessandro Volta lập luận rằng cơ ếch chỉ phản ứng với điện chứ không tạo ra điện. Ông đã tiến hành nhiều thí nghiệm để chứng minh luận điểm này và cũng gây ra tranh cãi lớn trong giới khoa học Ý lúc bấy giờ.

Sau nhiều thí nghiệm, ông phát hiện ra rằng có một dòng điện được tạo ra khi có sự tiếp xúc giữa hai kim loại khác nhau trong dung dịch muối. Dung dịch muối cũng tồn tại bên trong cơ chân ếch trong các thí nghiệm của Luigi Galvani. Từ đó, ông kết luận rằng kim loại tạo ra dòng điện chứ không phải cơ thể con ếch.

Để chứng minh khái niệm tạo ra điện mà không cần sử dụng mô động vật, ông xếp các tấm bạc và kẽm hình tròn nhỏ thành từng cặp và tách chúng ra bằng một miếng vải ngâm nước muối.

Khi nối một dây dẫn kim loại vào hai đầu dụng cụ thì có dòng điện chạy qua dây dẫn. Alessandro Volta phát hiện ra rằng các cặp kim loại khác nhau sẽ tạo ra dòng điện mạnh hoặc yếu và có thể làm tăng cường độ dòng điện nếu các tấm kim loại bạc và kẽm được lắp đặt. Đây là thiết kế pin điện đầu tiên trên thế giới – pin Volta.

Năm 1800, ông công bố phát minh của mình về pin tại Hiệp hội Hoàng gia Luân Đôn trước sự ngưỡng mộ của các nhà khoa học châu Âu. Phát minh này đã mở ra một kỷ nguyên mới trong sự phát triển của lĩnh vực điện.

Năm 1800, Anthony Carleway và William Nicholson đã sử dụng dòng điện do pin tạo ra để tiến hành một thí nghiệm điện phân tách nước thành hydro và oxy.

Vào những năm 1830, Michael Faraday đã sử dụng pin để nghiên cứu điện từ. Các nhà phát minh liên tục cải tiến thiết kế ban đầu của Alessandro Volta và pin trở thành nguồn năng lượng cho điện báo và chuông cửa.

Năm 1801, ông trình bày thí nghiệm tạo ra pin Volta tại Paris (Pháp) trước sự chứng kiến ​​của Napoléon Bonaparte và được phong tước Bá tước. Một thời gian ngắn sau, ông được mời giảng dạy tại Viện hàn lâm khoa học Pháp về điện học. Ngay cả Napoléon cũng đích thân tham dự nhiều bài giảng của ông.

Việc phát minh ra pin đã mang lại cho Alessandro Volta danh tiếng, nhưng dường như ông thích cuộc sống yên bình hơn nên đã từ bỏ phần lớn công việc nghiên cứu khoa học và giảng dạy.

Những năm cuối đời, ông sống trong một ngôi nhà ở nông thôn. Năm 1823, cái chết đau đớn của người con trai đã quật ngã ông và ông qua đời vào ngày 5 tháng 3 năm 1827, hưởng thọ 82 tuổi.

Chân dung Alessandro Volta được in trên tiền giấy và tem để tưởng nhớ công lao của ông. Tên của ông cũng được đặt cho đơn vị hiệu điện thế Volt (V) cho đến ngày nay.

Vào ngày 18 tháng 2 năm 2019, Google Doodle đã thiết kế hoạt ảnh về pin Volta để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 274 của ông.

Trên đây là sơ lược về cuộc đời và sự nghiệp của Alessandro Volta. Hy vọng những chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về tài năng và đóng góp của nhà vật lý thiên tài này!